Zbiór praw Królestwa Dreamlandu

SK 2005/5/P [NK Web]

BPSK Nr 414

POSTANOWIENIE SĄDOWE
JEGO KRÓLEWSKIEJ MOŚCI

Ja, Edward diuk Krieg, Regent Królestwa,
sprawując swój Urząd z woli i w imieniu

Jego Królewskiej Mości Artura I Piotra, Króla Dreamlandu, Najwyższego Zwierzchnika Furlandii, Morlandu, Solardii, Surmali i Weblandu, Najwyższego Zwierzchnika Sił Zbrojnych, Wielkiego Mistrza Heroldii Królestwa, etc.,

wykonując w imieniu Jego Królewskiej Mości prerogatywę w zakresie sprawowania najwyższej władzy sądowniczej,

rozpoznawszy sprawę:
SK 2005/5/P [NK Web];

z wniosku:
Namiestnika Koronnego Weblandu;

o:
dokonanie wykładni prawa Królestwa w zakresie modelu głosowania obowiązującego w Senacie Królewskim;

orzekam, co następuje:

I. Senat Królewski w trybie ustawodawczym decyduje zwykłą większością głosów, o ile nie zachodzą okoliczności opisane w pkt. III i IV niniejszej sentencji.

II. Królewskie weto Senat Królewski uchyla większością 2/3 głosów pełnego składu, przy czym taką samą decyzję musi podjąć Izba Poselska.

III. Ustawy nowelizujące Konstytucję Senat Królewski przyjmuje większością 4/5 głosów pełnego składu działając jako część Parlamentu Królewskiego.

IV. Przy podejmowaniu decyzji innych niż wynikających z trybu ustawodawczego Senat Królewski decyduje zwykłą większością głosów.

V. Kosztami postępowania obciążam Skarb Królestwa.

UZASADNIENIE

(1)
Dnia 7 marca 2005 roku diuk Ghardin złożył wniosek o dokonanie wykładni prawa Królestwa w kwestii modelu głosowania obowiązującego w Senacie Królewskim. Diuk Ghardin podniósł, iż nowelizacja Konstytucji Królestwa z 1 lipca 2004 roku usunęła zapisy regulujące szczegółowo tryb głosowania w Senacie Królewskim. Nie jest zatem jednoznaczne czy Senat decyduje większością oddanych głosów czy też większością pełnego swojego składu.

(2)
Dnia 8 marca 2005 roku Edward diuk Krieg, Regent Królestwa, w imieniu JKM sprawujący prerogatywę najwyższej władzy sądowniczej, wniósł o uzupełnienie przez wnioskodawcę czy występuje jako organ władzy publicznej czy też jako osoba prywatna, a jeżeli służbowo, to jaki organ reprezentuje. Tego samego dnia diuk Ghardin sprecyzował, że występuje w sprawie jako Namiestnik Koronny Weblandu.

(3)
8 marca 2005 roku Regent Królestwa otworzył przewód sądowy, nadał sprawie sygnaturę i wezwał do udziału w sprawie: Namiestnika Koronnego Weblandu – jako wnioskodawcę; Marszałka Senatu Królewskiego – jako uczestnika postępowania i Prokuratora Generalnego Królestwa – jako uczestnika postępowania, przesyłając im treść wniosku.

(4)
Dnia 8 marca stanowisko zajął Namiestnik Koronny Weblandu. Podniósł on w swoim oświadczeniu, że przed nowelizacją Konstytucji z dnia 1 lipca 2004 roku ustawa zasadnicza jasno precyzowała tryb głosowania w Senacie Królewskim (dalej: Senat) – ustawy federalne podejmowane były większością 4/5 głosów pełnego składu Senatu, zaś uchwały – większością 3/5 głosów pełnego składu (art. 37 Konstytucji – t.p.). Nowelizacja zmieniła poprzedni zapis, wprowadzając brzmienie nieprecyzujące wskazań dotyczących trybu głosowań nie dotyczących procesu ustawodawczego. Także w uchwale Senatu Królewskiego z dnia 15 lipca 2002 roku – Regulaminie Senatu Królewskiego (dalej: Regulamin Senatu) nie ma takich regulacji, jako że uchwała ta wprowadza jedynie dopuszczalne sposoby oddawania głosów i czas głosowań.
Namiestnik Koronny Weblandu oświadczył także, że według jego wiedzy, jeżeli nie ma bezpośrednich uregulowań prawnych dotyczących trybu głosowania w przypadkach, gdy przedmiotem głosowania nie jest ustawa federalna, właściwym trybem głosowania powinno być głosowanie zwykłą większością głosów. Zdaniem Namiestnika Koronnego Weblandu interpretacja taka jest właściwa z dwóch powodów. Po pierwsze zatem skoro nadrzędnym wobec uchwały Senatu aktem prawnym jest ustawa federalna, to proces jej podejmowania nie może podlegać większym obostrzeniom niż w przypadku ustawy. Podejmowanie decyzji zwykłą większością głosów jest także zdaniem Namiestnika Koronnego Weblandu domyślnym sposobem głosowania, stosowanym wówczas, gdy nie ma szczególnych wytycznych do do trybu głosowania. Na koniec Namiestnik Koronny Weblandu zaznaczył, iż według jego wiedzy zwykła większość głosów ma miejsce wtedy, gdy liczba głosów „za” przeważa co najmniej o jeden głos liczbę głosów „przeciw”, przy czym ewentualnych głosów „wstrzymujących się” nie uwzględnia się przy ustalaniu wyników głosowania.

(5)
Dnia 11 marca 2005 roku stanowisko w sprawie zajął Prokurator Generalny Królestwa Dreamlandu Medgar baron de Rama. Wyróżnił on pięć trybów głosowania Senatu funkcjonujących według obecnie obowiązujących przepisów: (1) procedurę głosowania w ramach procesu ustawodawczego, a w tym głosowanie nad projektem przekazanym przez Marszałka Izby Poselskiej i ponowne przegłosowywanie projektu ustawy, prowadzące do uchylenia królewskiego weta; (2) procedurę uchwalania poprawek do Konstytucji Królestwa; (3) procedurę głosowania opisaną w §6 ust.7 Regulaminu Senatu; (4) procedurę opisaną w §7 Regulaminu Senatu; (5)procedurę głosowania w sprawach o powołanie lub wyrażenie zgody na powołanie na stanowisko funkcjonariusza Królestwa, opisaną w §8 Regulaminu Senatu.
Prokurator Generalny przypomniał, że w ramach drogi ustawodawczej Senat jest zabrać głos dwukrotnie. Pierwszy raz w przypadku rozpatrywania projektu ustawy przekazanego z Izby Poselskiej, kiedy to senatorowie mają prawo przyjać projekt w całości, wnieść do niego poprawki albo odrzucić go w całości zwykłą większością głosów. Drugi raz, gdy złożony zostanie wniosek o odrzucenie królewskiego weta. W tym drugim przypadku Senat może uchylić królewski sprzeciw ponownie przegłosowując projekt większością 2/3 głosów wszystkich członków izby, przy czym rozstrzygnięcie takie ważne jest jedynie, gdy identyczną decyzję poweźmie Izba Poselska.
Inny tryb głosowania funkcjonuje w przypadku uchwalania poprawek do Konstytucji. Poprawki takie przyjęte mogą być większością 4/5 głosów pełnego składu Parlamentu Królewskiego. Jakkolwiek Senat Królewski nie jest wymieniony w stosownej normie wprost (art. 54 ust.1 Konstytucji), to zdaniem Prokuratora Generalnego przyjąć należy, że Senat w tym szczególnym wypadku działa jako część Parlamentu Królewskiego.
Prokurator Generalny zwrócił także uwagę na §6 ust.7 Regulaminu Senatu, stanowiący jego zdaniem nawiązanie do normy względnie wiążącej zapisanej w art. 34 ust. 3 Konstytucji. Wskazany zapis Regulaminu Senatu stanowi, iż w szczególnym przypadku możliwe jest bezpośrednie przejście do fazy głosowania, z pominięciem debaty. Taka możliwość istnieje, o ile „żaden z senatorów nie zgłosił sprzeciwu do czasu zakończenia tak przeprowadzonego głosowania”. W jakimś stopniu jest to zatem bliskie przyznanej Senatowi konstytucyjnej możliwości ustanowienie a jego regulaminie dopuszczalności głosowania negatywnego. Zdaniem Prokuratora Generalnego §6 ust.7 Regulaminu Senatu nie realizuje jednak art. 34 ust. 3 Konstytucji, jako że nie przyznaje senatorom prawa do wyrażania sprzeciwu wobec propozycji zarządzającego głosowanie w każdym przypadku, a jedynie w sytuacji głosowania prowadzonego z pominięciem fazy debaty. Dokonując dalszej analizy obowiązujących przepisów, Prokurator Generalny zwrócił także uwagę, iż wskazany wyżej zapis Regulaminu Senatu zupełnie nie realizuje art. 34 ust. 3 Konstytucji w zakresie liczby głosów niezbędnej do odrzucenia propozycji głosowania. Konstytucja mówi o liczbie głosów równej większości bezwzględnej wszystkich senatorów, zaś Regulamin Senatu dopuszcza unieważnienie głosowania już przy jednym głosie sprzeciwu.
Prokurator Generalny odniósł się także do procedury głosowania ustanowionej w §7 Regulaminu Senatu, która jego zdaniem wzbudza najwięcej kontrowersji. Przepis ten daje bowiem senatorom możliwość oddawania jedynie dwóch rodzajów głosów: „za” i „przeciw”, uniemożliwiając tym samym oddanie głosu wstrzymującego się. Jak zauważył Prokurator Generalny, niegłosowanie nie jest równoznaczne z oddaniem głosu wstrzymującego się. W kontekście konkretnych uwarunkowań politycznych milczenie można postrzegać bądź jako opowiedzenie się za, przeciw lub właśnie wstrzymanie się od głosu; w warunkach wirtualnych zaś może to oznaczać także techniczne trudności z oddaniem głosu lub wynik zaszłości realowych. Analiza §7 ust.3 doprowadziła natomiast Prokuratora Generalnego do przekonania, że dla ważności głosowania nie jest konieczne oddanie głosów przez wszystkich senatorów. Skoro głosowanie zostaje niezwłocznie zamknięte, gdy wszyscy senatorowie oddali głos, to także zostaje ono zamknięte z upływem terminu nawet jeśli nie każdy z senatorów zdążył zagłosować. Na gruncie §7 ust.3 istnieje zatem teoretyczna możliwość powzięcia ważnej decyzji przy tylko jednym głosie „za” lub „przeciw”. Głosowanie będzie natomiast nieważne, jeśli żaden z senatorów nie zagłosuje.
Prokurator Generalny zaznaczył także, że na podstawie §7 Regulaminu Senatu senatorowie mogą dowolnie ukształtować procedurę rozpatrywania określonego projektu, co pozwolić może na obejście niedogodności biorących się z niedoskonałości przepisów obowiązujących.
Odrębnej procedury głosowania, stosowanej w przypadku powoływania lub wyrażania zgody na powołanie na stanowisko funkcjonariusza Królestwa, Prokurator Generalny dopatrzył się w §8 ust.4 Regulaminu Senatu. Rozstrzygnięcie zapada wówczas kwalifikowaną większością 3/5 głosów, przy czym na gruncie wykładni językowej przyjąć należy, że dokonuje go pełen skład Senatu.

(6)
W dniu 22 marca 2005 roku Regent Królestwa wydał postanowienie królewskie o wszczęciu postępowania odtworzeniowego, obejmujące również sprawę SK 2005/6/P. Wnioskodawca zobowiązany został do podtrzymania zapytania pod rygorem umorzenia postępowania, zaś strony do przesłania sądowi oświadczeń składanych w sprawie pod rygorem pominięcia ich w sprawie. Dnia 22 marca 2005 swoje oświadczenia przesłał sądowi Prokurator Generalny, a 23 marca swój wniosek podtrzymał Namiestnik Koronny Weblandu, przesyłając jednocześnie oświadczenia składane w sprawie. Z ponownego przesłania sądowi oświadczeń zrezygnował Marszałek Senatu Królewskiego, co zgodnie z pkt III postanowienia królewskiego z dnia 22 marca 2005 roku o wszczęciu postępowania odtworzeniowego zaskutkowało pominięciem jego stanowiska w sprawie.

(7.A)
Punktem wyjścia dla wykładni Sądu jest Konstytucja Królestwa, będąca aktem prawnym nadrzędnym wobec wszystkich innych funkcjonujących w Królestwie. Nigdy dość przypominania, że żaden akt prawny stanowiony w Królestwie nie może być z nią niezgodny. Art. 37 ust. 3 Konstytucji precyzuje tryb głosowania Senatu w przypadku rozpatrywania projektu ustawodawczego, ustalając, że projekt taki przyjmuje, odrzuca lub wprowadza doń poprawki zwykłą większością głosów. Przychylić się tu należy do zdania Namiestnika Koronnego Weblandu, że istotnie jeśli procedura rozpatrywania ustawy federalnej zakłada podejmowanie decyzji zwykłą większością głosów, to nie jest możliwe przyjmowanie większych obostrzeń dla aktów prawnych hierarchicznie niższych. Warto zauważyć, że nie istnieje demokratyczna procedura głosowania zakładająca mniejsze jeszcze obostrzenia niż decydowanie zwykłą większością głosów – każde zejście poniżej ten poziom oznaczałoby, że decyzję miałaby podejmować de facto mniejszość. Mimo braku bezpośredniej regulacji, uchwały Senat podejmować musi zwykłą większością głosów, bo nie istnieje możliwość regulacji bardziej liberalnej. Rację ma również Namiestnik Koronny Weblandu, gdy twierdzi, że procedurę zwykłej większości stosuje się jako domyślną tam, gdzie procedura nie została wprost określona. Ponieważ w tym wypadku zachodzi właśnie taka okoliczność, to tym bardziej zatem akty prawne inne od ustaw federalnych powinny być rozpatrywane zwykłą większością głosów.

(7.B)
Sposób podejmowania decyzji w przypadku uchylania królewskiego veta normuje art. 37 ust. 9 Konstytucji. Zgodnie z nim Parlament Królewski może uchylić królewskie weto, jeżeli w ciągu 14 dni ponownie przegłosuje projekt w obu izbach większością 2/3 pełnego składu danej izby. Mimo iż Senat nie pojawia się tu literalnie, to funkcjonuje jednak bez wątpienia jako jedna z dwu izb Parlamentu Królewskiego. Jeżeli którakolwiek z izb nie przegłosowałaby ponownie projektu, veto nie zostanie uchylone.

(7.C)
Ustawa zasadnicza, jako najważniejszy akt prawny, korzysta także ze specjalnego trybu nowelizacji. Do ustaw zmieniających lub uchylających Konstytucję nie ma zatem zastosowania art. 37 Konstytucji, a więc zwykła procedura ustawodawcza. Art. 54 ust. 1 Konstytucji normuje, że aby przyjąć taki wyjątkowy rodzaj ustawy, Parlament Królewski musi go przegłosować większością 4/5 pełnego składu, a następnie przedłożyć do podpisu Królowi. I tu również Senat Królewski nie został wymieniony dosłownie, z samych jednak względów językowych, a także chociażby z konstrukcji Konstytucji, w której w rozdziale VI – Parlament Królewski ustrojodawca umieścił normy odnoszące się zarówno do Izby Poselskiej, jak i Senatu Królewskiego, wnosić należy, iż Senat jest częścią Parlamentu Królewskiego. Według art. 54 ust. 1 w tej szczególnej sytuacji obraduje on zatem wspólnie z Izbą Poselską, a dla prawnej ważności rozstrzygnięcia konieczne jest osiągnięcie większości 4/5 pełnego składu obu izb.

(7.D)
W kontekście wniosku Namiestnika Koronnego Weblandu konieczne jest rozważenie także zapisów Regulaminu Senatu. Na co wskazuje Prokurator Generalny, nie precyzuje on co prawda większości koniecznej do przyjęcia lub odrzucenia projektów prawa innych niż dotyczące powołania funkcjonariuszy Królestwa, natomiast ustanawia procedurę umożliwiającą zerwanie pilnego głosowania jednym głosem sprzeciwu. Warunkiem jest, by głosowanie takie było uznane za pilne, tj. by nie przeprowadzono debaty nad jego przedmiotem (§6 ust. 7). Według Prokuratora Generalnego jest to zapis bliski realizacji art. 34 ust. 3 Konstytucji, umożliwiającego Senatowi wprowadzenie w Regulaminie możliwości głosowania negatywnego, mijający się z literą Konstytucji jedynie w kwestii liczby głosów koniecznej do odrzucenia przedmiotu głosowania i możliwym zakresem zastosowania. Jednak zdaniem Sądu §6 ust. 7 Regulaminu Senatu nie realizuje art. 32 ust. 4 Konstytucji w żadnej mierze. Nie jest głosowaniem negatywnym takie głosowanie, w którym do odrzucenia projektu wystarczy jeden głos sprzeciwu. Jednomyślność, rozumiana jako brak sprzeciwu, uważana jest za szczególną formę większości kwalifikowanej, głosowanie negatywne zaś samo w sobie jest już osobną kategorią, będąc w istocie odwróceniem procedur przewidzianych dla większości prostej (zwykłej lub bezwzględnej) lub kwalifikowanej. Sąd pragnie zatem zwrócić uwagę, że §6 ust. 7 Regulaminu Senatu nie realizuje art. 34 ust. 3 Konstytucji.